Το φιλόδοξο πρόγραμμα της Ελλάδας να κατασκευάσει ένα οπλισμένο μη επανδρωμένο αεροσκάφος με τη συνεργασία τεσσάρων πανεπιστημίων.
ΟΓρύπας ήταν τέρας της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας με σώμα λιονταριού και φτερά αετού. Απαντάται και σε άλλους αρχαίους πολιτισμούς και θεωρείτο σύμβολο κατά του κακού.
Αυτό είναι το όνομα που επελέγη για το δεύτερο στη σειρά ανάπτυξης Μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους (UAV ή Drone όπως λέγεται), το οποίο σχεδιάζεται στην ΕΑΒ με την συνεργασία από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Το «Γρύπας» είναι ένα σύνθετο drone, καθαρά επιθετικού ρόλου, που θα φέρει οπλισμό και θα έχει μεγάλη αυτονομία κι επιχειρησιακή εμβέλεια. Την πρωτοβουλία έχει το υπουργείο Οικονομικών με την συνδρομή του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και τα Γενικά Επιτελεία του Ελληνικού Πενταγώνου.
Σύμφωνα με πληροφορίες τoυ real.gr, αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο 80% της σχεδίασής του. Σε ότι αφορά το μέγεθος τοποθετείται ανάμεσα από το ισραηλινό HERON και το αμερικανικό MQ-9 Reaper. Δύο Drones με τα οποία είναι οικείες οι Ένοπλες Δυνάμεις, αφού τα μεν ισραηλινά επιχειρούν ήδη για λογαριασμό της Πολεμικής Αεροπορίας και του Λιμενικού ενώ τα MQ-9 βρίσκονται στο στάδιο ένταξης.
«Με απλά λόγια, δεν έχει καμία σχέση με φτηνές κατασκευές τύπου Bayraktar. Στόχος είναι η ανάπτυξη ενός mega-drone που θα μπορεί να πρωταγωνιστεί ουσιαστικά επί του πεδίου» μας εξηγεί άριστος γνώστης του προγράμματος.
Τα πρώτα χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν ένα αερόχημα βάρους άνω των 3 τόνων με το ωφέλιμο οπλικό του φορτίο και άνοιγμα πτερυγίων 20 μέτρα. Με επιχειρησιακό ταβάνι τα 50.000 πόδια, εμβέλεια άνω των 2.000 χλμ και αυτονομία που θα πλησιάζει τις 40 ώρες, το φιλόδοξο πρόγραμμα δείχνει ότι ο πήχυς έχει ανέβει πολύ ψηλά. Εμφανισιακά έχει αρκετές ομοιότητες με το HERON.
Δεν είναι απλό πράγμα η υλοποίηση τέτοιου project. Χρειάζονται πολλά χρήματα, στήριξη και κυρίως τεχνογνωσία, η οποία δεν είναι ελεύθερη. Όπως για παράδειγμα το “Software to Mission Computer”, δηλαδή τον «Υπολογιστή Αποστολών». Δεν υπάρχει έτοιμο λογισμικό για την άφεση των βομβών και δεν είναι μία απλή υπόθεση. Διότι κανείς δε θέλει να δει το σενάριο να φεύγουν οι βόμβες κατά λάθος ενώ πετά πάνω από κατοικημένη περιοχή την οποία υποτίθεται πώς προστατεύει. Πολλά τμήματα του προγράμματος ξεκινούν από το «μηδέν». Όμως είναι αποφασισμένοι να περάσουν από πιστοποίηση για κάθε στάδιο.
Ο «Αρχύτας»
Ήδη, στην ΕΑΒ τρέχει το πρόγραμμα ανάπτυξης του «Αρχύτας». Πρόκειται για σαφώς μικρότερο και άλλου ρόλου drone, με έμφαση στην επιτήρηση και παροχής πληροφορίας. Ωστόσο, αν και μόλις 180 κιλά, με 6,2 μέτρα άνοιγμα πτερύγων, υιοθετεί καινοτόμες τεχνολογίες, όπως το σύστημα κάθετης απο-προγείωσης, που το καθιστούν ικανό να επιχειρεί ακόμη κι από φρεγάτες.
Ως το τέλος του Μαρτίου του 2023 θα έχει ολοκληρωθεί η σχεδίαση του drone στην ΕΑΒ και αμέσως μετά ξεκινά η κατασκευή του.
Τον Σεπτέμβριο με Οκτώβριο του τρέχοντος έτους εκτιμάται ότι ο «Αρχύτας» θα πραγματοποιήσει την παρθενική του πτήση. Δεδομένου κάποιων «παιδικών ασθενειών» που σίγουρα θα εμφανιστούν, υπολογίζεται ότι τον Φεβρουάριο με Μάρτιο του 2024 θα ξεκινήσει η γραμμή παραγωγής του.
Η επόμενη μέρα
Με την ολοκλήρωση του Critical Design Review του «Γρύπα» θα προχωρήσει όλη η ανάλυση του αεροσκάφους για να ξεκινήσει η ανάπτυξη τον Φεβρουάριο του 2024 ώστε εν συνεχεία να περάσει στην φάση κατασκευής του πρωτότυπου, η οποία τοποθετείται χρονικά για το 2025. Το 2026 αναμένεται να προχωρήσουν οι δοκιμές και ίσως – αν όλα έχουν πάει καλά – το 2027 με 2028 να ξεκινήσει η μαζική παραγωγή.
Το προσεχές χρονικό διάστημα αναμένονται οι χρήσιμες παρατηρήσεις του ΓΕΕΘΑ και των Γενικών Επιτελείων, που θα είναι και οι τελικοί χρήστες.
Ταυτόχρονα, πληροφορίες του real.gr, αναφέρουν ότι υπάρχει στα σκαριά η ανάπτυξη και κατασκευή «περιφερόμενων πυρομαχικών» ή kamikaze drone, όπως έχουν γίνει γνωστά από τον πόλεμο της Ουκρανίας. Στόχος είναι η μαζική παραγωγή εκατοντάδων τέτοιων drone αυτοκτονίας, με κόστος που δεν θα υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ανά μονάδα.
Είναι μία νέα τακτική επιθέσεων κορεσμού αντίπαλης άμυνας, με μαζικά πλήγματα στόχων, που έχει αρχίσει να υιοθετείται από πολλούς στρατούς παγκοσμίως.
Αναμφίβολα, ο νέος στρατηγικός επενδυτής που θα εισέλθει στην ΕΑΒ, αποκτώντας το 49% των μετοχών και το μάνατζμεντ, θα χρηματοδοτήσει με φρέσκα κεφάλαια αλλά και τεχνογνωσία τα προγράμματα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
