Εμφανής πλέον, σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας, είναι η κούραση των πολιτών από τον ένα χρόνο «μάχης» με τον κοροναϊό και τα συνεχόμενα lockdown που βρίσκονται σε εφαρμογή από τον περασμένο Μάρτιο και μέχρι σήμερα.
Μάλιστα από τις αρχές του Νοεμβρίου του 2020 η Ελλάδα βρίσκεται αδιαλείπτως υπό τη δαμόκλειο σπάθη των περιοριστικών μέτρων, με το lockdown να βρίσκεται σε ισχύ, με διάφορες παραλλαγές, για περισσότερους από έξι μήνες. Παρ’ όλα αυτά, όμως, η πανδημία δεν έχει ακόμη δαμαστεί με το τρίτο κύμα να σφυροκοπά τη χώρα.
Τα κρούσματα αυξάνονται μέρα με τη μέρα, όπως και οι κρίσιμοι δείκτες των διασωληνωμένων και των νεκρών. Τα νοσοκομεία πιέζονται ασφυκτικά και η επόμενη μέρα μόνο… εύκολη δεν μοιάζει, με τη χώρα να θρηνεί ήδη πάνω από 7.000 νεκρούς από την αρχή της πανδημίας.
Στην εφιαλτική αυτή εικόνα προκαλεί αν μη τι άλλο σύγχυση η συζήτηση για τη μετά-lockdown εποχή, η οποία ήδη έχει ξεκινήσει. Και αν αυτό όφειλε η κυβέρνηση να το κάνει, αφού πρέπει να είναι ένα βήμα πριν τις εξελίξεις προκειμένου να μειώσει κατά τον δυνατό τις καταστροφικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας, αυτό που μάλλον θα έπρεπε με κάποιο τρόπο να μετριάσει είναι η δημοσιοποίηση των όποιων σχεδίων και αποφάσεων.
Είναι αν μη τι άλλο παράδοξο τη στιγμή που συζητάμε για κορύφωση του τρίτου κύματος και γίνονται προβλέψεις για 3000 κρούσματα την ημέρα, να ανακοινώνονται σχέδια ή διαρροές για άνοιγμα του λιανεμπορίου εντός του Μαρτίου και επανέναρξη της τουριστικής δραστηριότητας στις 14 Μαΐου.
Σύγχυση άθελά τους δημιουργούν και οι γιατροί με τις ενίοτε αντικρουόμενες απόψεις τους. Πολλοί παρασύρονται για παράδειγμα από τις φωνές των επιστημόνων που ζητούν να ανοίξουν όλα με βασικό επιχείρημα ότι η ψυχολογική πίεση του πληθυσμού είναι σε οριακό σημείο. Το πρόβλημα δημιουργείται γιατί ακριβώς λόγω της αγανάκτησης από την κλεισούρα τόσων μηνών οι περισσότεροι δεν ακούν το σκεπτικό, τα επιχειρήματα και τις συστάσεις των γιατρών στο σύνολό τους, αλλά επιλέγουν ό,τι θέλουν να ακούσουν.
«Είναι προτιμότερο να ανοίξει η εστίαση παρά να συναθροίζονται 5 άτομα σε ένα παγκάκι», είπε προ ημερών η Ματίνα Παγώνη με πολλούς να ακούν μόνο ότι πρέπει επιτέλους να ανοίξει η εστίαση.
Από την πλευρά του ο Αλκιβιάδης Βατόπουλος τόνισε πως «το oριζόντιο lockdown δεν λειτουργεί και η ζημιά στην κοινωνία είναι τέτοια που πρέπει να βρούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα».
Οι συζητήσεις για άνοιγμα της χώρας και οι προτάσεις των επιστημόνων για τον τρόπο εφαρμογής του lockdown διεξάγονται δυστυχώς μέσω τηλεοπτικών παραθύρων μπροστά σε μια εξαντλημένη ψυχικά και οικονομικά κοινωνία, με αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να μπερδεύονται και να μην μπορούν να καταλάβουν τη δύσκολη θέση, στην οποία εξακολουθεί να βρίσκεται η χώρα, και τελικά να αψηφούν τα περιοριστικά μέτρα.
Έτσι, ελλοχεύει ο κίνδυνος το τρίτο κύμα να μετατραπεί σε «τσουνάμι» με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη χώρα μας.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του MEGA, το άνοιγμα του λιανεμπορίου θα γίνει με διευρυμένο ωράριο για να αποφεύγεται ο συνωστισμός και δεν αποκλείεται να προστεθούν περισσότερες Κυριακές που θα παραμένουν ανοικτά τα καταστήματα.
Το άνοιγμα, σύμφωνα με το MEGA, θα γίνει αποκλειστικά με ραντεβού και το πρώτο διάστημα με click away και, σε δεύτερο χρόνο, με click inside.
Για να περιοριστεί η κινητικότητα του πληθυσμού εξετάζεται να ισχύσει ο χιλιομετρικός περιορισμός ή οι αγορές εντός του οικείου δήμου. Για τα εμπορικά κέντρα είναι πιθανόν να αυστηροποιηθούν οι κανόνες λειτουργίας με περιορισμό του αριθμού των καταναλωτών.
Για την επαναλειτουργία της αγοράς και το άνοιγμα των σχολείων μίλησε στον ΣΚΑΪ ο καθηγητής επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μέλος της Επιτροπής Λοιμωξιολόγωνμ Χρήστος Χατζηχριστοδούλου.
Τα κρούσματα δείχνουν να έχουν αυξητική τάση παρά το lockdown. Πολλοί έκαναν λόγο για λανθασμένη στρατηγική και μη εφαρμογή των μέτρων, πράγμα που τα καθιστά αναποτελεσματικά.
Ο κ. Χατζηχριστοδούλου διευκρίνισε ότι οι βασικές αιτίες για την έξαρση των κρουσμάτων είναι δύο: οι μεταλλάξεις και η κούραση του κόσμου. Τόνισε, μάλιστα, ότι αν δεν ακολουθούσαμε τη στρατηγική αυτή τα κρούσματα θα ήταν υπερδιπλάσια.
«Όταν λέμε ότι έχουμε 40% αύξηση της μεταδοτικότητας σημαίνει ότι, αν είχαμε κάποια μέτρα περιορισμού των δραστηριοτήτων και μειώναμε το συντελεστή μεταδοτικότητας κάτω από το 1, στο 0,8-0,9, με το 40% πάμε κοντά στο 1,2, που σημαίνει ότι κάθε 5 μέρες τα κρούσματα αυξάνονται κατά 20%. Άρα, οι μεταλλάξεις έχουν σημαντική επίπτωση στην πορεία της πανδημίας».
Αν δεν παίρναμε τα μέτρα που πήραμε, όπως είπε ο καθηγητής θα είχαμε συντελεστή 2,3, που σημαίνει ότι κάθε 5 μέρες τα κρούσματα υπερδιπλασιάζονται. Επομένως, αν δεν είχαμε πάρει τα μέτρα αυτή τη στιγμή θα είχαμε σχεδόν τα τριπλάσια κρούσματα.
«Θα είχε καταρρεύσει το σύστημα υγείας. Θα είχαμε τεράστιο αριθμό κρουσμάτων», τόνισε.
Σχετικά με το άνοιγμα του λιανεμπορίου στις 22 ή 29 Μαρτίου, ο κ. Χατζηχριστοδούλου είπε ότι δεν μπορεί να πει κανείς με ακρίβεια ότι τότε θα ανοίξει. Θα κριθεί από τα κρούσματα της Τρίτης, που είναι πάντα τα περισσότερα. «Αν τα κρούσματα της Τρίτης δείχνουν μια σταθεροποίηση της κατάστασης, είμαστε στα ίδια ή πιο κάτω, τότε θα συζητήσουμε μια σταδιακή έναρξη δραστηριοτήτων. Πρώτη θα ανοίξει αυτή που θα έχει το μικρότερο αποτύπωμα στην επιδημία».
Ενδεχομένως να ανοίξει πρώτο το λιανεμπόριο, καθώς με τη μέθοδο του click away φαίνεται να μην έχει σημαντική επίπτωση στην επιδημία, όπως εξήγησε.
«Θα εισηγηθούμε στην κυβέρνηση ότι μπορεί να ανοίξει μια δραστηριότητα και θα πούμε και με ποιους τρόπους μπορεί να γίνει αυτό. Η απόφαση θα είναι της κυβέρνησης».
Όσον αφορά τις μάσκες, είπε ότι ειδικά σε κλειστούς χώρους καλό είναι να φορά ο κόσμος διπλή, από μέσα χειρουργική και εξωτερικά υφασμάτινη για καλύτερη εφαρμογή.
Για τα σχολεία είπε ότι δυστυχώς οι καινούριες μεταλλάξεις άλλαξαν τα δεδομένα. Όπως είπε ο καθηγητής, παρατηρήθηκαν αυξημένα κρούσματα σε μικρότερες ηλικίες στις περιοχές που τα σχολεία ήταν ανοιχτά. Δεν υπάρχει αυξημένη νοσηρότητα, υπάρχουν όμως παραπάνω συμπτωματικά παιδιά.
Σχετικά με το πώς θα ανοίξουν πάλι τα σχολεία ο κ. Χατζηχριστοδούλου τόνισε ότι ενδεχομένως να προηγηθεί το άνοιγμα των λυκείων λόγω των πανελληνίων. «Θα πρέπει να σχεδιαστεί ένα σύστημα εκτεταμένου ελέγχου με τεστ τόσο στους καθηγητές όσο και στα παιδιά». Επίσης, τα δημοτικά που είναι χαμηλότερου κινδύνου ενδέχεται να ανοίξουν μαζί με τα λύκεια.
Για το τρόπο που θα λειτουργήσει το λιανεμπόριο όταν ανοίξει, μίλησε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Γεωργαντάς.
Ο κ. Γεωργαντάς μιλώντας σε πρωινή εκπομπή του MEGA αναφέρθηκε στο νέο νούμερο 13032 στο οποίο θα στέλνουμε μήνυμα για να πηγαίνουμε για αγορές, όταν ανοίξει το λιανεμπόριο.
«Σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης προσπαθήσαμε να βρούμε τεχνικές λύσεις που θα μπορούν να διευκολύνουν το λιανεμπόριο και τους καταναλωτές, όταν το επιτρέψουν οι επιδημιολόγοι. Δεν ξέρω αν θα υπάρχει περιορισμός τριών ωρών. Αλλά θα υπάρχει οριζόντιος περιορισμός στην αποστολή μηνύματος, θα επιτρέπεται ένα μήνυμα την ημέρα. Στη δεύτερη προσπάθεια θα είναι αρνητική η απάντηση», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επίσης ξεκαθάρισε πως «δεν υπάρχει σκέψη για περιορισμό στους υπόλοιπους κωδικούς. Θα γίνει ξεχωριστός αριθμός μόνο για το λιανεμπόριο. Θέλω να πιστεύω ότι τον Μάιο θα υπάρχει ένα τείχος ανοσίας πολύ ισχυρό στη χώρα μας και το καλοκαίρι θα είμαστε σε κάποια κανονικότητα».
