Το περιστατικό έλαβε χώρα στην καφετέρια ενός γνωστού και πολύ καλά οργανωμένου ξενοδοχείου στο κέντρο της Αθήνας και αν καταγγέλλεται, ενώ ο δράστης του παραμένει και θα παραμείνει για πάντα άγνωστος, είναι κυρίως γιατί αυτονομείται ως προς τη σημασία του και τις προεκτάσεις του με έναν εξόχως δραματικό τρόπο. Θα πρέπει να ενηλικιωθούμε σε βαθμό ώστε να μην μας «αιφνιδιάζουν» και να μην μας «ενοχλούν» μόνον περιστατικά που οι δράστες τους γίνονται ευρέως ή ευρύτατα γνωστοί, αλλά και περιστατικά που η ηθική αποτίμησή τους μας ενδιαφέρει έστω και αν αδυνατούμε να χρεώσουμε με ευθύνες ένα συγκεκριμένο άνθρωπο. Τόσο περισσότερο που γίνεται δυσεξιχνίαστο, στην πρώτη τουλάχιστον περίπτωση, αν είναι το μεμπτό περιστατικό που βαραίνει τη συνείδησή μας ή είναι η περιέργεια και το κουτσομπολιό όπως αναπτύσσονται όταν ένα κατακριτέο άτομο έχει όνομα, διεύθυνση και κάτι πιο πολύ: Χαρακτηριστικά που όλοι δημόσια τουλάχιστον θα απεύχονταν για τους ίδιους ή τους δικούς τους ανθρώπους, μιας και έχουν καταγγελθεί ως αποκρουστικά.
Ποιο είναι λοιπόν το περιστατικό; Ανυποψίαστος πελάτης στην καφετέρια του ξενοδοχείου που αναφέραμε, θέλοντας να χρησιμοποιήσει μια χαρτοπετσέτα και αδράχνοντάς τη από τη θήκη που υπήρχε πάνω στο τραπέζι, διαπίστωσε κατάπληκτος και αηδιασμένος πως η χαρτοπετσέτα είχε χρησιμοποιηθεί και, με εμφανή τα αποτυπώματα της χρήσης της, είχε ξαναμπεί στη θέση της. Ανέφερε το περιστατικό ή μάλλον έδειξε τα ίχνη του «εγκλήματος» στον σερβιτόρο, χωρίς ευγενέστατα να χρεώσει τον οποιοδήποτε υπάλληλο του ξενοδοχείου με αυτή την πρωτοφανή χυδαιότητα, πλήρωσε τον καφέ που είχε παραγγείλει, χωρίς να τον έχει αγγίξει, και έφυγε. Οταν όχι μόνο οι Ουκρανοί αλλά εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη θα εύχονταν η μόνη δυσάρεστη έκπληξη μιας ημέρας τους θα ήταν να τους έχει συμβεί κάτι αντίστοιχο, χρειάζεται να διαθέτεις μια πολύ ανεδαφική αίσθηση όσον αφορά την ίδια τη ζωή ώστε να γράφεις στην κυριολεξία για «ψύλλους στ’ άχυρα». Εχουν όμως έτσι τα πράγματα;
Αν με τον πόλεμο στην Ουκρανία ή με οποιονδήποτε πόλεμο, αν με την ταλαιπωρία, τη δυστυχία, την πείνα και την εξαθλίωση όσων τις υφίστανται, έχουμε την ευχέρεια να καταγγείλουμε όσους τις προκαλούν, δεν σημαίνει ότι συκοφαντείται λιγότερο η έννοια της ανθρωπότητας, έστω και σε έναν απειροελάχιστο βαθμό, επειδή γνωρίζει ο οποιοσδήποτε πως η χυδαιότητά του δεν πρόκειται να του χρεωθεί επειδή θα παραμείνει άγνωστος. Αντίθετα με το να δίνει την ευχέρεια να φανταζόμαστε έναν απροσμέτρητο αριθμό ανθρώπων ως υπεύθυνους για κάτι τόσο αηδιαστικό, η υποψία γίνεται απείρως πιο συκοφαντική ή μάλλον κάνει αμφισβητήσιμη την προοπτική να βελτιωθεί κάποια στιγμή η σύνολη πλέον κατάσταση του κόσμου. Αν και φαίνεται κάτι δυσεξιχνίαστο, θα έπρεπε να μελετηθεί το φαινόμενο όσον αφορά τους επάλληλους κύκλους που ανοίγονται χάρη στην «απλή» χειρονομία ενός ανθρώπου ώστε με τον αναπόφευκτο πολλαπλασιασμό των συνεπειών της καθώς δεν είναι πια ένας αλλά πολλοί εκείνοι που θα μπορούσαν να τη χρεωθούν, να έχουμε ως αποτέλεσμα μια ηθική τερατουργία βασανιστική για ανθρώπους που δεν υποψιάζονται καν την αφετηρία της δοκιμασίας τους.
Οταν για κάτι δυσάρεστο, χυδαίο ή εγκληματικό χρεώνεται ένας ανώνυμος, τότε σε υπόλογο για τη συνείδησή μας μεταβάλλεται το σύνολο των ανθρώπων και όχι μια «επώνυμη» μειοψηφία.
