Καστορέλαιο: Οι ευεργετικές του ιδιότητες και οι μέθοδοι βασανισμού Μουσολίνι-Μεταξά
3 years, 6 months ago
6

Το καστορέλαιο, ρητινέλαιο, κικινέλαιο ή ρετσινόλαδο είναι είδος φυτικού ελαίου που παράγεται από το τροπικό φυτό Ρίκινος ο Κοινός (Ricinus communis).

Ιστορία της χρήσης του

Η χρήση καστορέλαιου από τους Αιγυπτίους αναφέρεται στην ιστορία του Ηροδότου, ο οποίος σχολιάζει τη χρήση ελαίου από τους καρπούς του Ricinus communis (ο ίδιος το αποκαλεί Κίκι) για φωτισμό και επάλειψη του σώματος. Σπόροι του Ricinus communis έχουν ανακαλυφθεί σε αιγυπτιακούς τάφους, χρονολογούμενους από το 4000 π.Χ.

Στην Ινδία χρησιμοποιείται ήδη από το 2η χιλιετιρίδα π.Χ. σε λυχνίες και ως υπακτικό. Επίσης έχει μακρά παράδοση χρήσης στην Κίνα, όπου οι ιατροί το χορηγούσαν σε νόσους των εσωτερικών οργάνων και ακόμη μεταχειρίζετο στη μαγειρική.

Περί τον τέταρτο αιώνα π.Χ. φέρεται να εισάγεται και στον ελλαδικό χώρο. Ο Στράβων το αναφέρει ως προϊόν αιγυπτιακό για το άναμμα των λυχνιών και την παρασκευή αλοιφών. Οι Θεόφραστος και Διοσκουρίδης περιγράφουν το φυτό Κίκι, ενώ ο Διοσκουρίδης παρέχει και τη μέθοδο εξαγωγής ελαίου από τους σπόρους του, επισημαίνοντας ότι το προϊόν δεν εφαρμόζεται στη μαγειρική αλλά χρησιμοποιείται αποκλειστικά στην ιατρική. Ο Πλίνιος, τον πρώτο μ.Χ. αιώνα, αναφέρει το κικινέλαιο ως δραστικό καθαρτικό.

Η ιατρική και φαρμακευτική χρήση

Το καστορέλαιο είναι δραστικό υπακτικό με συστατικά, που επιδρούν στο παχύ και το λεπτό έντερο. Έχει χρησιμοποιηθεί με σκοπό τον καθαρισμό των εντοσθίων μετά από τροφική δηλητηρίαση και για να εκτονώσει τη δυσκοιλιότητα. Ορισμένες φορές χορηγείται σε νοσοκομεία για την προπαρασκευή της κοιλιακής χώρας των ασθενών πριν από την υποβολή σε ακτίνες Χ του παχέος εντέρου και των νεφρών.

Χρησιμοποιείται, επίσης, τοπικά για τη θεραπεία των τύλων (κάλων) και την απομάκρυνση των ακροχορδών.

Λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς του σε βιταμίνη Ε θεωρείται δραστικό στοιχείο για την καταπολέμηση της γήρανσης του δέρματος.

Επιπλέον εφαρμόζεται στη θεραπεία των λειχήνων, των αποστημάτων, των μωλωπισμών, της ξηροδερμίας, της δερματίτιδας, των ηλιακών εγκαυμάτων, των ανοιχτών ελκών και άλλων δερματικών νόσων. Άλλες χρήσεις του περιλαμβάνουν την παρασκευή τονωτικών της τριχοφυΐας, καλλυντικών και αντισυλληπτικών αλοιφών και γελών.

Ορισμένοι φυσιοθεραπευτές υποστηρίζουν ότι τα επιθέματα καστορέλαιου ίσως βοηθούν στη συρρίκνωση μικρών ινωμάτων. Τα επιθέματα καστορέλαιου έχουν χρησιμοποιηθεί για την ίαση διαφόρων ασθενειών και δυσλειτουργιών, συμπεριλαμβανομένων μασταλγιών, πεπτικών προβλημάτων, εμπυημάτων, αιμορροΐδων, τραυμάτων και χολολιθιάσεων.

Η σύνδεσή του με μεθόδους βασανισμού

Στη φασιστική Ιταλία το καθεστώς του Μπενίτο Μουσσολίνι χρησιμοποίησε την υποχρεωτική κατάποση ρετσινόλαδου ως μέσου πολιτικής τρομοκρατίας.

Οι αντιφρονούντες υποχρεώνονταν να καταναλώσουν μεγάλες ποσότητες ρετσινόλαδου από τους παρακρατικούς μελανοχίτωνες, πρακτική, που φέρεται να εμπνεύστηκε ο ποιητής Γκαμπριέλε Ντ’ Ανούντσιο. Τα θύματα αυτού του βασανιστηρίου παρουσίαζαν έντονη διάρροια και αφυδάτωση, που συχνά οδηγούσαν στο θάνατο.

Ορισμένες φορές, όταν οι μελανοχίτωνες επιθυμούσαν να βεβαιωθούν ότι το θύμα τους θα πέθαινε, αναμίγνυαν το ρετσινόλαδο με βενζίνη. Χαρακτηριστικά λεγόταν ότι η ισχύς του Μουσσολίνι στηριζόταν “στο ρόπαλο και το ρετσινόλαδο”.

Το βασανιστήριο του ρετσινόλαδου εφαρμόστηκε στην Ελλάδα από τη δικτατορία Μεταξά, το Καθεστώς της 4ης Αυγούστου. Ο ιστορικός Σπύρος Λιναρδάτος στο βιβλίο του “Η 4η Αυγούστου” αναφέρεται στη μέθοδο βασανισμού:

Στο τραπέζι του ανακριτή – βασανιστή υπήρχαν τρία ποτήρια, το ένα με 30 δράμια, το άλλο με 75 και το τρίτο με 100 δράμια ρετσινόλαδο. Αν ο ανακρινόμενος δεν ομολογούσε ή δεν υπέγραφε του έδιναν να πιει το πρώτο ποτήρι. Στην περίπτωση που αρνιόταν και έφερνε αντίσταση άρχιζαν το άγριο ξυλοκόπημα, το φάλαγγα ή χρησιμοποιούσαν άλλες μεθόδους βασανισμού.

Ύστερα από μισή ώρα, εφόσον ο αρχιβασανιστής ανακριτής το θεωρούσε σκόπιμο, ακολουθούσε το δεύτερο στάδιο ανάκρισης και ο κρατούμενος έπινε το δεύτερο ποτήρι των 75 δραμίων. Αν η αντίσταση του κρατουμένου ήταν μεγάλη, ύστερα από ένα τετράωρο γινόταν και η τρίτη «ανάκρισις» και τον υποχρέωναν να πιει ένα ποτήρι των 100 δραμίων.

Σε αυτό το διάστημα και αρκετές ώρες ύστερα από την επενέργεια του καθαρτικού, ο κρατούμενος ήταν κλεισμένος στο κελί του και δεν του επέτρεπαν να πάει στο αποχωρητήριο. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ο κρατούμενος γινόταν αληθινό ράκος και το κελί, στο οποίο τον άφηναν κλεισμένο τέσσερις, πέντε και περισσότερες μέρες, αληθινός υπόνομος.